Γράφει ο Δρ. Γεώργιος Γερμάνης.
ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΑΣΥΡΤΙΚΟΥ ΣΤΗ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ
Κλαδεύεται με αμολητές (4-6) οι οποίες απλώνονται πάνω στον στρογγυλό κορμό, πολλές φορές με μια βέργα πάνω από την άλλη, δημιουργώντας το λεγόμενο καλάθι. Εδώ ανοίγουν όλοι οι οφθαλμοί, ενώ δεν γίνεται ξεβλαστάρισμα ούτε αποφύλλωση, αλλά και ούτε κορφολόγηση. Είναι εύκολο να φανταστούμε την πυκνότητα των φύλλων που θα υπάρχει σε κάθε φυτό. Είναι σαν να βλέπουμε έναν πυκνό θάμνο. Γιατί ακολουθείται αυτή η πρακτική; Για να προστατευτούν τα φυτά από τον δυνατό αέρα που σχεδόν πάντα είναι παρών. Για τον ίδιο λόγο τα φυτά δεν σηκώνονται σε σύρματα (το γραμμικό σύστημα). Γιατί δεν σαπίζουν; Είναι ο δυνατός αέρας που τώρα τα προστατεύει.
Βλέποντας αυτόν τον τρόπο καλλιέργειας παρατηρήσαμε τα παρακάτω
- Είναι παρά πολύ μεγάλη η αναλογία φύλλα/ τσαμπιά. Όπως αναφέραμε πιο πάνω, δεν γίνεται ξεβλαστάρισμα, αποφύλλωση, κορφολόγηση
- Έως τον περκασμό κάθε ρίζα παράγει συνέχεια φύλλα. Συμπέρασμα; Είναι πολύ μεγάλος ο αριθμός των νέων φύλλων.
- Πάνω από 60% των φύλλων είναι υπό σκιά.
- Τα τσαμπιά δεν τα βλέπει ο ήλιος.
- Μικρός αριθμός τσαμπιών λόγω αμμουδερών εδαφών.
Οι μετρήσεις της λειτουργίας (απόδοση φωτοσύνθεσης) φύλλων από διάφορες ποικιλίες που βρίσκονται σε διάφορα μέρη του φυτού, μας παρουσίασε μια καθαρή εικόνα για το πώς λειτουργούν τα φύλλα σε αυτόν τον τρόπο καλλιέργειας. Εννοώ στην παραγωγή οξέων και αρωμάτων.
Μετά από τις παραπάνω μετρήσεις για έναν επιστήμονα είναι εύκολο να κάνει μια κατάταξη σε δυο ομάδες. Η πρώτη ομάδα με τις τρεις πρώτες παρατηρήσεις παραπάνω, είναι μια ομάδα με παράγοντες που δημιουργούν οξέα και πρόδρομους φαινολών στα φυτά. Η δεύτερη ομάδα προστατεύει τα οξέα που έχουν παραχθεί από το να μην καούν στο διάστημα μεταξύ του περκασμού και του τρύγου.
Η συγκεκριμένη ποικιλία στην Σαντορίνη καλλιεργείται με έναν τρόπο που μπορεί να εφαρμοστεί μόνο σε περιοχές όπου έχει συνεχώς δυνατό αέρα. Για τα συστήματα στήριξης και καλλιέργειας που έχουμε στη Βόρειο Ελλάδα, δηλαδή κύπελλο ή γραμμικάν αυτός ο τρόπος καλλιέργειας δεν μας καλύπτει.
ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΑΣΥΡΤΙΚΟΥ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΟ ΕΛΛΑΔΑ
Στους νέους αμπελώνες, που αφορούν νέες φυτεύσεις αλλάζουμε τον τρόπο στήριξης. Εφαρμόζουμε το λεγόμενο ελεύθερο κορδόνι. Το φυτό τοποθετείται σε ύψος 1.8m από την επιφάνεια της γης. Εφαρμόζουμε κλάδεμα με αμολητές και δεν ξεβλαστάρουμε, δεν προχωράμε σε αποφύλλωση και δεν κορφολογάμε ακολουθώντας τις αρχές της Σαντορίνης. Τα τσαμπιά είναι κάτω από μια ομπρέλα φύλλων. Αερίζονται πολύ καλά γιατί είναι σε ύψος 2.2 – 2.4m πάνω από την γη. Επιλέγουμε, επίσης, κατά τo φύτεμα, οι γραμμές να έχουν διαστάσεις 3m η μια από την άλλη, έναντι 2-2.5m που είναι στα υπάρχοντα εφαρμοσμένα γραμμικά συστήματα. Έχουμε ήδη υλοποιήσει τέτοιες εγκαταστάσεις στην Πέλλα, στην Καστοριά, στην Κέα, στο Βόλο και στη Χαλκιδική.
Οι φωτογραφίες σε διάφορα στάδια μάς βοηθούν να έχουμε μια καθαρή εικόνα για αυτόν τον τρόπο καλλιέργειας αμπελιού.
Για τους αμπελώνες που είναι στην παραγωγή μπορούμε εν μέρει να εφαρμόσουμε τις αρχές της Σαντορίνης. Αλλάζουμε την εποχή και τον τρόπο των χλωρών κλαδεμάτων, εφαρμόζουμε άλλο τρόπο λίπανσης και πάνω από όλα αλλάζουμε την τακτική του ποτίσματος. Μικρές ποσότητες νερού με μεγαλύτερη συχνότητα με βάση το υδατικό στρες ανά περιοχή. Τέτοιες επέμβασης σε υπάρχοντες αμπελώνες έχουμε εφαρμόσει με επιτυχία στην Γουμένισσα, στην Ξάνθη, στην Κατερίνη και στη Χαλκιδική.
